الهام‌بخشی شاعران شیراز (سعدی و حافظ) به اشعار روسی
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایرانمرضیه یحیی پور 1 * , جان اله کریمی مطهر 2
1 - دانشگاه تهران
2 - دانشگاه تهران
کلید واژه: سعدی حافظ اثرپذیری انجمن مریدان حافظ سبک غزل,
چکیده مقاله :
در این پژوهش ضمن معرفی شاعرانی مانند میخائیل آلکسئی یویچ کوزمین، ايگور واسيلي‌يويچ سوريانين، دميتري باريسوويچ كِدرين و ايليا لِوُويچ سيل‌وينسكي که در اشعار خود از شاعران شیراز، سعدی و حافظ الهام گرفته‌اند، به بررسی اشعار آنها با مضامین همسان ادبیات فارسی و اندیشه های شاعران شیراز پرداخته شده است. هدف پژوهش، بررسی نوع نگاه شاعران روسی به آثار سعدی و حافظ و پاسخ به این پرسش است که شاعران روسی به چه بن‌مایه‌هایی از شعر آنها توجه نشان داده اند. برای نمونه بازتاب مضامین اخلاقی چگونه بوده است؟ آیا علاوه بر اخلاقیات به سبک های ادبی هم توجه داشته اند؟ با توجه به اینکه برخی از شاعران روسی به سبک غزل سرایی شاعران ایرانی علاقه و توجه نشان داده‌اند، آیا با اثرپذیری از شاعران فارسی به این سبک شعری روی آوردند و چه کسانی و تحت تأثیر چه شاعرانی از ایران به این سبک رجوع کردند؟ در مقاله به دوره ای که در آن بیشترین توجه به شاعران شیراز شده و همچنین به دلایل این گرایش پرداخته خواهد شد. شاعران پرآوازۀ سده-های نوزدهم و بیستم ادبیات روسی، توجهی خاص به اندیشه های شاعران شیراز داشته‌اند. در بررسی های انجام شده روشن شد که نوع تأثیرگذاری و گرایش گوناگون بوده است. همچنین در این مقاله به بررسی دلایل علایق و گرایش شاعران روسی یادشده به اشعار شاعران شیراز (حافظ و سعدی) پرداخته می-شود.
In this article some Russian poets like Mikhail Alekseevich Kuzmin, Igor Vasilyevich Sourianin, Dmitri Borisovich Kedrin and Ilia Lovich Slivinski who are inspired by poets of Shiraz, Sa’adi and Hafez are introduced, and their poems with themes similar to Persian literature and aforementioned Shirazi poets’ thoughts will be analyzed. This article aims at studying the Russian poets’ approach towards Sa’adi and Hafez’s poetry, and those motifs in their poems that the Russian poets were interested in. For example, how are the moral themes reflected? In addition to ethics, have they shown any interest to the literary styles? Since some Russian poets got familiar with the style of Ghazal in Iranian poetry, have they used this style under the influence of Persian poets? Who are those Russian poets that used this style, and which Iranian poets had influenced them more? This article focuses on the period in Russian literature in which the greatest attention had been paid to the poets of Shiraz, and looks for reasons for this tendency. Some famous Russian poets of the nineteenth and twentieth centuries of the Russian literature have paid special attention to the ideas of Sa’adi and Hafez. This study reveals that there are various kinds of effects and tendencies. The reasons for the Russian poets’ interest and tendency towards the poets of Shiraz (Sa’adi and Hafez) is discussed.
حافظ، شمس¬الدین (1389) دیوان، تهران، پارمیس.
قبادی، حسینعلی و همکاران (1395) جان جهان، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
یحیی¬پور مرضیه و دیگران (1391) نیکالای گومیلیوف و مشرق¬زمین، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي و انجمن ایرانی زبان و ادبیات روسی.
یحیی¬پور مرضیه (1397) ایوان بونین و مشرق¬زمین. تهران، چاپ سوم، دانشگاه تهران.
Богомолов Н. А. Эпизод из петербургской культурной жизни 1906-1907 гг. // А. Блок и революция 1905 года. Блоковский сборник VIII. Тарту, 1988. C. 95-111.
Брагинский И. С. 12 миниатюр, М., «Художественная литература», 1966. с. 207.
Бунин И. А. Собрание сочинений в 6 томах, Москва, «Художественная литература», 1987-1988.
Верхоломова Е. В., Проблемы циклизация в поэзии акмеистов (Н. Гумилев, А. Ахматова, О. Мандельштам), М., 2009.
Золото А. С. К вопросу о времени появления русского перевода «Гюлистана» Саади, 2015. СПбГУ. Древняя Русь. Вопросы Медиевистики, 3(61). С. 49-50.
Кузмин М. Дневник 1934 года / Подг. Г. Морева. М.: Издательство Ивана Лимбаха, 1998.
Михайлов М. Л. Саади, «Подснежник", 1858, No 2, с. 3-4.
Назарианца О. Розовый кустарник шейха Муслехеддин Саади ширазского, славный под названием Гулистан / Пер. с перс. М.: Тип. Лазаревского ин-та восточных языков, 1857.