رویکردی پیکره‌محور بر افعال وجهی شش متن قرن ششم
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایراناشرف شیبانی اقدم 1 * , راحله غلامی 2
1 -
2 -
کلید واژه: نثر قرن ششم افعال وجهی صفت وجهی قید وجهی کارکرد,
چکیده مقاله :
در اين مطالعه، كاربرد افعال وجهي در پيكرة شش متن از قرن ششم هجري (عتبه الکتبه، اسرارالتوحید، تذکره الاولیا، مقامات حمیدی، کلیله و دمنه و راحه‌الصدور) بررسي مي‌شود. نتايج نشان مي‌دهد كه ميزان استفاده از اين نوع افعال در كنار ديگر انواع فعل چشمگير است. در ساخت‌هاي وجهي علاوه بر فعل، صفت‌ها و قيدهاي وجهي نيز به تقويت معاني لزوم، احتمال، توانمندي و خواستن كمك كرده‌اند. با توجه به معاني بافتي و كاركردي، در اثري همچون عتبه‌الكتبه، مفاهيم تعهد، ضرورت و... نسبت به پنج متن ديگر برجسته‌تر مي‌نمايد. بينش سياسي، روايي و عرفاني، شخصيت، قدرت و جايگاه اجتماعي، عواملي هستند كه در میزان به كارگيري و درجة عناصر وجهي تأثيرگذارند. اين تحقيق نشان مي‌دهد که تفاوت ژانرها به اختلاف‌هايي هر چند اندك كشيده مي‌شود. ترسيم ويژگي‌هاي عمومي سبك دوره و تجربه‌هاي فردي هر نويسنده با موضوعي ارتباط دارد كه به آن پرداخته است.
The usage of modal verbs are reviewed in corpus of six texts from 6th Hegira (Atbat-al Katba, Asrar al-Tawhid, Tazkerat-al Ulia, Maqamat-e Hamidi, Kelileh and Demneh and Rahat-al Sudur). The results show that the usage amount of these verbs is considerable among other kinds of verbs. In modal constructs, modal adjectives and adverbs help enrich the meaning of necessity, possibility, capability and wanting in addition to modal verbs. Regarding the contextual and functional meaning, the concepts of commitment, necessity and … are more considerable in a work like Atbat-al Katba. Political, narrative and mystical insights, character, social power and status are among the factors the affect their amount of application and degree of modal elements. The study shows that the difference of genres brings about even little differences. The depiction of general features of a period style and personal experiences of every author are related to a subject which is dealt with in this study.