تحليل روان‌شناختي امثال و حكم فارسي
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
1 -
کلید واژه: امثال و حكم فارسي تحليل روان‌شناختي,
چکیده مقاله :
امثال و حكم فارسي با مجموعه‌اي از تجارب، دانش‌ها و اندوخته‌هاي معنوي آن، از گنجينه‌هاي ملي و مفاخر تاريخي و فرهنگي ملت ما به شمار مي‌آيند. مطالعه اين‌گونه نشانه‌هاي اجتماعي ـ فرهنگي، از منظر «روان‌شناختي ادبيات»، ما را با انواع ويژگي‌هاي شخصيتي، وراثت، و با رشد و قضاوت اجتماعي و روش‌هاي فرزندپروري گذشتگان آشنا مي‌سازد. همچنين مثل‌ها در زمينه‌هاي يادگيري افراد، شخصيت، تفاوت‌هاي فردي، انگيزش و هيجان، كنش‌ها و رفتارهاي اجتماعي آنان، اطلاعات گرانبهايي را در اختيار ما قرار مي‌دهند. اغلب اين گونه جلوه‌هاي روان‌شناختي با نظريه‌هاي علمي امروزي قابل بررسي و تطبيق است؛ جلوه‌هاي رواني مانند كنش و رفتارهاي اجتماعي، تلقين‌پذيري، تعارض‌هاي روان‌شناختي مانند ناكامي، اضطراب و توانمندي‌هاي دفاعي چون واپس‌زدن، سركوبي، همانندسازي، درون‌فكني، برون‌فكني، دليل تراشي و مسئله هيجان و انگيزش، انواع انگيزه و هيجان در مثل‌هاي فارسي انعكاس يافته است. در زمينه كنش‌ها و رفتارهاي اجتماعي نيز، هم‌رنگي با جماعت، پرخاشگري گروهي و تقليد از ديگران، از جمله محورهاي روان‌شناختي گويندگان مثل‌هاست كه به نحو قابل توجهي در ضرب‌المثل‌هاي فارسي تجلي پيدا كرده است.
The Persian parables and words of wisdom, which bear a collection of experiences, knowledge, and spiritual treasures, all count as our national treasuries and count as part of the historical and cultural prides of the Iranian nation. The study of such social-cultural emblems and signs through a “literary psychological” approach, makes us familiar with the variety of characteristic features and its related inherited characteristics, while it also introduces us to social maturity, judgment and the manners in which the past generations raised their children. In the field of learning, these proverbs and words of wisdom offer us valuable knowledge about individual characteristics, personal differences, motivation and passion, reactions and also the social behaviors as an individual faces external events and incidents. Most of these psychological manifestations can be studied and even compared with the modern scientific theories. The Persian proverbs and words of wisdom often reflect such psychological behaviors; action and social behaviors, potential of imitation, psychological conflicts and contrasts like frustration and failure, anxiety and defensive abilities such as reactions, suppression, identification, paranoid in both the inner and outer aspects, making excuses and causing passion and motivation. Also in the field of actions and social behaviors, being in the same line with others, group aggression, and imitating others are some of the psychological kingpins mentioned in the words of these proverbs; which are interestingly enough manifested and highlighted within the Persian proverbs and sayings.