بررسی زمان در داستان «دخمه‌ای برای سمور آبی از منظر نقد مضمونی»
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایرانمعصومه حامی‌دوست 1 * , محمدعلی خزانه‌دارلو 2
1 -
2 -
کلید واژه: زمان نقد مضمونی هویت داستان هوشنگ گلشیری,
چکیده مقاله :
زمان، کیفیتی ویژه و انتزاعی از زندگی انسانی است که همواره به واسطۀ چیزی عینی و ملموس درک می شود. به همین سبب به رغم آنکه در زمان زندگی می‌کنیم، آنگاه که از چیستی آن سخن به میان می آید، حیرت‌زده می شویم و آن را از دیگر واقعیات، متفاوت می بینیم. «ژرژ پوله» (1902-1999م) از منتقدان نقد مضمونی است که در تحلیل آثار ادبی به کیفیت درک نویسندگان دوره های مختلف از زمان می پردازد و بر آن است تا با تحلیل درک شخصیت داستانی از لحظه و کشف هرچه بهتر زوایای «جهان آگاهی» نویسنده، خوانشی دقیق تر از متن ارائه کند. «هوشنگ گلشیری» از جمله داستان نویسان مدرن ایران است که در روایت داستان هایش - با به کارگیری شیوۀ سیال ذهن- به ترسیم هویت انسان هم‌عصر خود و درک او از زمان می پردازد. شخصیت های داستانی او هر کدام به نوعی با زمان درگیرند. مقالۀ حاضر بر آن است تا با روش تحلیلی-توصیفی و بر اساس نگرش پوله، به درک گلشیری از زمان در داستان «دخمه ای برای سمور آبی» بپردازد. این بررسی نشان می دهد که گلشیری در داستان-نویسی به بازنمایی زمانی خاص می پردازد که از زمان خطی و روزمره جداست. تخیل، عشق، انتظار و امید به بازسازی اشیا و اشخاص، از مشخصه های بارز چنین زمانی است. با این حال لحظه نابی که گلشیری و قهرمانانش به دنبال آنند، هرگز در لحظه زیستن رخ نمی دهد و این زمان نیز قادر به نجات آنان نیست.
Time is a special and abstract quality of human life that is understood through a concrete and objective thing. Due to this, although we live in Time, we are surprised when we want to talk what Time is and consider it as different from other realities. “George Paulet” (1902-1999), a critic following content criticism, reviews the quality of understanding of authors of different Times (periods) and attempted to have a better angle of “world of awareness” of author and a more exact reading of text by analyzing the apprehension of story characters. “Hooshang Golshiri” is one of Iran modern story writers who -using stream of consciousness method- designs his contemporary human identity and his/her apprehension. His story characters are all somehow involved with Time. Using analytic-descriptive method and based on Paulet attitude, the current article reviews Golshiri idea about Time in his story of “A crypt for otter”. This review shows that Golshiri reflects a special kind of Time in story writing that is different from usual and routine Time. Imagination, love, expectation and hope to reform things and persons are some outstanding features of such a Time. However, a pure moment which Golshiri and his heroes seek never occurs in moment of living and this time cannot save them too.