تحليل درونمايههاي«سووشون» از نظر مكتب‌هاي ادبي و گفتمان‌هاي اجتماعي
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
1 -
کلید واژه: آثار داستاني سيمين دانشور سووشون گفتمان‌هاي اجتماعي مكتب‌هاي ادبي,
چکیده مقاله :
در اين جستار رمان‌هاي سيمين دانشور، به‌ويژه سووشون كه پرفروش‌ترين رمان فارسي است، تجزيه و تحليل شده است. زاويه ورود مقاله حاضر، تحليل اين اثر از نظر مكتب‌هاي ادبي است. اما از آنجا كه آثار ادبي فارسي چندان با مباني و ويژگي‌هاي مكاتب ادبي غربي انطباق ندارند، كوشش شده است نوآوري‌ها و وجوه مميزه آثار دانشور بازشناسي شود. همچنين، از زاويه نگاه گفتمان‌هاي اجتماعي نيز درونمايههاي آثار وي تحليل شده و ديدگاه‌هاي نويسنده در مصاحبه‌ها و گفتگوهاي سال‌هاي اخير مورد توجه قرار گرفته است. به نظر مي‌رسد راز اقبال عمومي خوانندگان نسبت به آثار دانشور در اين است كه او با اتكا بر توانايي ممتاز ادبي، دانش زيبايي‌شناسي، فراست در انديشه‌ورزي و صداقت در آفرينش ادبي، آثاري ممتاز آفريده و ضمن بهره‌گيري از ميراث‌هاي اسطوره‌اي و گنجينه‌هاي عناصر فرهنگي اسلامي ـ ايراني، از قدرت بازآفريني هنري و ادبي خوبي نيز برخوردار بوده است. ظريف‌تر آنكه او در كنار درگيري با چالش‌هاي اجتماعي و سياسي، در بيان حقايق مربوط به مصالح ملي و انساني، برنامه‌هاي استعماري و اشغالگري پنهان و آشكار به نحوي جامع، ابتكاري و نوآورانه گفتمان‌هاي روزگار، صداقت تمام داشته و توانسته است ادبيات داستاني معاصر را با جنبه‌هاي بومي آشتي دهد. در حالي كه تا زمان او اين گفتمان‌ها عمدتاً تقليدي از مسلك‌هاي وارداتي مادي و ماركسيستي بود و يا از ناحيه ادبيات پوچگراي ناشي از سرگرداني مدرنيسم، به ادبيات معاصر داستاني فارسي راه پيدا كرده بود. بنابراين، راه نويني كه دانشور گشوده است، مبتني بر گفتمان مقاومت با تكيه بر مباني و ميراث‌هاي اسطوره‌اي ايراني و اسلامي است.
This essay tries to analyze the novels written by Simin Daneshvar, specially Sovashons which is the bestseller. The essay starts with analyzing this work from literary viewpoints. As the Persian literature works are not so much adopted with the West ones, the attempt has been made to recognize the initiatives and Daneshvars’ works prominent features. The themes of her works have been also analyzed from social discourse viewpoints and further her viewpoints in the recent year’s interviews and meetings are considered. It seems that the secret of readers’ intention to read Daneshvar’s works lies in the fact that she has created the prominent works by reliance on her special literary ability, aesthetics knowledge, initiative and honesty in literature creations, and also enjoys the ability for artistic and literature recreation while taking advantage of mythic heritance and Islamic valuable cultural resources. The more exact point is that she could express the realities of the national and human facts, colonialism; clear and hidden occupations comprehensively through her initiative approach and make the contemporary literature localized. It was the case while these discourses were the imitation of the material export and Marxist modes or that of nothingness due to modernism wondering and found the way into the Persian contemporary fiction. So, the modern way opened by Daneshvar, is primarily upon the principles and Iranian and Islamic Mythical heritance.