كاركردهاي معرفتي ـ روانشناختي شعر حافظ برای انسان معاصر
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
1 -
کلید واژه: شعر حافظ انسان معاصر کارکردهای شعر حافظ پیام‌های معرفتی پیام‌های روانشناختی ـ اجتماعی,
چکیده مقاله :
انسان معاصر با پدیده جهانی شدن و فرصت ها و تهدیدهای ناشی از آن مواجه است. در کنار دستاوردهاي تمدن غرب مانند: حقوق بشر، دموکراسی و توسعه ، خارهای اضطراب، افسردگی و پوچی نیز روییده اند. با معنا زیستن و خشنود زیستن از نیازهای اساسی انسان امروز است که از آن دور افتاده است. آیا ادبیات و فرهنگ ایرانی مي‌تواند به این نیازها پاسخ دهد؟ این مقاله درپی آن است که با بازخوانی شعر حافظ، برای مشکلات معرفتی و روانی انسان امروز راه‌حل‌هایی بیابد. شعر حافظ چون جویباری است که می توان در آن آلودگی‌های زندگی مدرن را از خود دور ساخت و مثل بوستانی است که به انسان امروز آرامش و خوشی می بخشد. در پرتو شعر حافظ می‌توان با معنا زیستن و خشنود زیستن را تمرین کرد. حافظ با خدا باوری و تکیه بر عنایت او و زیبا دیدن جهان به زندگی انسان معنا می‌بخشد و با پیام‌هاي روانشناختی ـ اجتماعی خود به آدمی آرامش و دوستی و مدارا؛ ترک ریا و تنبلی و یاس می‌آموزد. روش تحقیق این مقاله توصیفی و بر پایه منابع کتابخانه ای است . نويسنده پس از استخراج مواد لازم از دیوان حافظ به بررسی و تحلیل آنها پرداخته است.
Contemporary human being is exposed to the Globalization Phenomenon and to both its opportunities and threats. Western civilization has yielded human rights, democracy, development on one hand, and anxiety, depression and emptiness on the other hand. Living a meaningful and satisfying life is a basic need from which man has already been separated. Can Persian culture and literature serve as a response to this need? Reviewing Hafez' poetry, the present article is to seek some solutions for epistemological and psychological problems of contemporary human. Hafiz' poetry is like a stream in which the modern life can purify itself. It is like a garden in which man can gain tranquility and joy. In the light of Hafez' poetry one can practice living a meaningful life. Relying on God and His grace, and treating the world as a beauty, Hafez gives meaning to the man's life. His poems, full of social and psychological messages, teach the man tranquility, friendship, tolerance, giving up hypocrisy, how to get rid of depression and disappointment.