وقت صوفي
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
1 -
کلید واژه: وقت حال صوفی مظهریت حق لحظه حال سرمدی زمان و مکان,
چکیده مقاله :
«وقت» در نزد عرفاي مسلمان، معنا، مفهوم، تعابیر و ویژگی‌هاي خاصی دارد. ویژگی‌هايی که متناظر بر«فناي ناسوتي و ظهور لاهوتي» عارف است. در این وقت یا «لحظه حال» است كه واقعه های روحانی و شهود حقايق باطني به‌وقوع مي پيوندد. حالی که مابین گذشته وآینده و در عین حال جامع هر دو است. بر اين اساس «وقت» صوفي در «آن» و آناتي مي گذرد كه بُعد و امتداد زماني ندارد و لذا، در مكاني رخ مي دهد كه به آن اشاره نمي توان كرد؟ بدينسان، «وقتِ صوفي» به منزلة حضور و «بودن» در مكان و زماني ديگر است كه از قواعد زمان و مكان محسوس مبرّاست و ويژگي ها و مختصات وجودی خاص خود را دارد. هدف اصلی این مقاله در وهله نخست، جستجو و بررسی چیستیِ وجوه مفهومی، کیفی، ماهیت و هستی شناختی«وقت صوفی» و به‌طور اخص چگونگی این وقت، ویژگی‌ها و شاخصه‌هاي زمانی– مکانی مطرح درآن است. ویژگی‌هايی که در نهایت زمان و مکان دیگری(لحظه حال- عالم ملکوت) را در عرصه اندیشه و خیال مي‌گستراند. به‌طوری که جمع اضداد، «همزمانیِ» گذشته، حال وآینده و... از وجوه و شاخصه‌هاي آن است که درکلیه ابعاد وجودی عارف تسری دارد. در این راستا با توجه به نوع مسئله، بررسی پیشینه تحقیق وخلاء در اطلاعات موجود، با استناد بر آراء، اندیشه‌ها و توصیف‌هاي صوفیه و با هدف گشایشی به سوی معناهای نهفته در عرفان و فرهنگ غنی ایرانی- اسلامی، دربخش اول از روش توصیفی– تبیینی و سپس در بخش دوم از روش توصیفی- تحلیلی بهره گرفته شده است.
For Muslim Gnostics, “Time” has special meanings, implications and features which indicate “passing-away of human nature and manifestation of the Divine”. It is the very “Time” or “Present Time” when spiritual experiences and intuition of interior Truths happens. The “Present Time” is between the past and future, but at the same time includes both. Accordingly, Sufi Time is going on in the present “Moment”, the moment having no temporal dimension; therefore, it goes on in a place which has no extensions. Hence, Sufi Time means to be “present” in a place and time free from the regulations of ordinary place and time. It has its own existential features and characteristics. The main objective of the present article is to explore what the sense, quality, quiddity, and ontological respects of Sufi Time are, and what spatial-temporal features it has; the features that, eventually, at the mind of a Sufi will develop the time and space (the Present Moment- world of Dominion) which “coincidence” of the past, the present and the future, a contradiction in terms, is one of its features that dominates all his existential aspects. Regarding the research question, its history, and lack of related literature, the research method of the first part is descriptive-explanatory, and of the second part is descriptive-analytic. In doing so, we have relied on the views and terminology of mysticism so that we would unveil the meanings hidden in Iranian-Islamic mysticism and its rich culture.