تحليل گفتمان حكايت جدال سعدي و مدعي با نظر به مؤلفه‌هاي گفت وگو*
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
1 - دانشگاه پیام نور
کلید واژه: جدال سعدي با مدعي ساختار داستاني سعدي فرهنگ گفت وگو,
چکیده مقاله :
يكي از پنج سخنگوي فرهنگ و ادب ايراني و يكي از سه پيامبر شعر فارسي و بي‌شك يكي از مردمي‌ترين شاعران جهان شيخ اجل سعدي شيرازي است. او در مجموعه آثار خويش به تبيين مسائل و آموزه‌هايي مي‌پردازد كه در صورت تحقق آن، طرح مدينه فاضله و انسان كاملي متصور خواهد بود كه جميع صفات فاضله اخلاقي ـ انساني اعم از تسامح، تواضع، فروتني، تقوا و خويشتن‌داري، استدلال و روحيه پرسشگري، خرد و دانش محوري و از همه مهم‌تر توجه به همنوع و بني‌آدم بر اساس گفت‌وگو بر آن حاكم مي‌شود. اين مقاله ضمن بيان تناقض سعدي در حوزة تئوري و زندگي عملي در جريان گفت وگو، نوع نگاه او را به پديده گفت وگو و مؤلفه‌هاي آن تحليل مي‌كند. به نظر نگارنده سعدي در يك نگاه اهل گفت وگو ـ به معناي منطقي و ارسطويي ـ نبوده و حكايت جدال سعدي با مدعي نمونه جامع و كامل اين باور است، اگر چه از نظر نگاه به مؤلفه‌هاي گفت وگو و تبيين آن گفت وگوگرا است. البته اين مسئله نه به شخص سعدي، كه به فرهنگ و هنجار غالب جوامع گذشته برمي‌گردد كه بر اساس سلطان و رعيت و شبان و رمه طبقه‌بندي مي‌شده و گفت وگو را برنمي‌تابيده است. اين مقاله ضمن تبيين اهميت گلستان با توجه به اصل گفت وگو و مؤلفه‌هاي آن در حوزه تئوري‌پردازي، سعي مي‌كند بزرگ‌ترين حكايت اين اثر (حكايت جدال سعدي با مدعي) را با توجه به نگاه ساختارگرايانه و التزام او به اصول گفت وگو تجزيه و تحليل كند.
Saadi is one of the five speakers of Persian culture and literature and one of the three prophets of Persian Poem and one of the most popular poets of the world. In his collected works, Saadi is interpreting some problem and factors, which in case of fulfillment, we will be having an utopia and a perfect man that all these characteristics such as tolerance, humility, virtue, introspection and moreover, attention to human kind and dialogue will be dominate. This article with articulating Saadi’s contradictions in the realm of theory and practice, analysis his approach towards dialogue and it’s elements. In my view, Saadi was not pro-dialogue in the sense of Aristotelian logic. The story of Saadi’s conflict with claimer is a obvious type of this. Though this conflict has elements of dialogue in itself, but it is only in the realm of description and expression, but not in the real life and practice. According to many evidences, Saadi was not a pro-dialogue poet. It is to be noted that it is not because of Saadi’s characteristics, but, the norms of classic societies of those days.