سیمای حسنک وزیر در متون ادبی و تاریخی دورة غزنوی
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایراناسماعیل شفق 1 * , سمیرا جهان رمضان 2
1 - دانشگاه بوعلی سینای همدان
2 -
کلید واژه: تاریخ ادبیات عصر غزنوی شاعران عصر غزنوی حسنک وزیر,
چکیده مقاله :
حسنک وزیر، فرد شناخته شده‌ای در تاریخ و فرهنگ ایران است و در نظم و نثر دورة غزنوی اشاراتی از شعرا و نویسندگان دربارة او وجود دارد. وی شخصیّتی چند بُعدی داشت و از لحاظ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی فرد شاخصی محسوب می‌شد و منشأ خدمات بسیاری برای مردم بود. دراین مقاله ابعاد مختلف زندگی اجتماعی- سیاسی وی را بررسی مي‌کنیم. وزارت حسنک، در دورة محمود غزنوی که بزرگترین حامی وی بود، دست بسیاری از قدرت‌طلبان و سودجویان را از امور مملکت کوتاه کرد. او عاقبت با سعايت دشمنان درباری و با درخواست مستقیم خلیفة عباسی، به جرم قرمطی بودن اعدام شد. حسنک فردی میهن پرست بود و در زمان غزنویان و تسلط ترکان بر ایران درحفظ فرهنگ ایرانی و هویّت ملی و به نوعی شعوبی‌گری در ایران تلاش می‌کرد. در دفاع از همین هویّت و به دنبال آن ملاقات با خلیفة فاطمی بود که به وی تهمت قرمطی زدند و باید اذعان کرد که وی تمایلاتی به این مذهب داشت زیرا که يکی از اهدافش، برقراری عدالت بود.
Hasank-e-Vazir is an eminent figure in Persian history and literature. In prose and poems of the Ghaznavids era, there can find referrences to him. He had a multifarious personality and was influential politically, socially and culturally. This Article studies different aspects of his social and political life. Hasanak’s position of ministry in the time of Mahmud Ghaznavi-his powerful supporter- resulted in removing many mamonit opprtunist from governmantal affairs. He was executed for being Ghermati because of the slanders from his courtier enemies and by explicit order of Abbassi caliph’s. He was a patriotic person in Ghaznavid era. When Iran was dominated by Turks, he tried to maintain Iranian culture, its national identity, and a kind of nationalism .They accused him of being Ghermati following his meeting Fattemi Caliph, and his insistance in protecting this identity. We must admit that he had a leaning toward this sect, since one of its goals was establishing Justic.