Mendeley TY _ JOUR ID - 139511121027494817 TI - ساختار اسطوره‌ای نخستین نبرد قهرمان هندوایرانی JO - پژوهش زبان و ادبیات فارسی JA - ES LA - fa SN - 1735-1030 AU - حق پرست لیلا AU - یاحقی محمدجعفر AU - صالحی نیا مریم AU - قائمی فرزاد AD - دانشگاه فردوسی AD - دانشگاه فردوسی مشهد AD - استادیار گروه زبان و ادبيات فارسي دانشگاه فردوسی مشهد AD - دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 1398 PY - 1398 VL - 40 IS - 14 SP - 21 EP - 50 KW - گرشاسب سام رستم ایندره و وریتره تحلیل ساختاری اسطوره DO - N2 - این پژوهش در پی آن است تا با بررسی ساختاری روایت های نخستین نبرد سه جهان پهلوان نام آور ایرانی یعنی گرشاسب، سام و رستم، الگوی ساختاری واحد آنها را نمایان سازد و هم سویی این الگو را با اسطورۀ نبرد «ایندره»، ایزد جنگ هندوایرانی با «وریتره»، اهریمن خشک سالی نشان دهد. در این راستا ابتدا به کمک روش تحلیل ساختاری اسطوره به قطعه بندی روایت های نخستین نبرد این پهلوانان و سنجش اسطوره بن‌های آنها با یکدیگر پرداخته می شود و سپس هم‌خوانی الگوی ساختاری که از نخستین نبرد جهان پهلوان ایرانی یافته شده است، با نبرد آغازین و مشهور ایندره نمایان می شود. نبردهای یادشده هم راستا با واقعه ای صورت می گیرند که طیّ آن پهلوان/ ایزد جوان با حذف اقتدار پدر، خود جانشین او می شود. بنابراین نتیجۀ مقاله حاکی از آن است که میان نبرد قهرمان هندوایرانی با اژدها و حذف جایگاه ارجمند پدر قهرمان، رابطه ای درهم-تنیده برقرار است و گویی که این دو واقعه صورت تغییرشکل یافتۀ یکدیگرند و هر یک جایگزین روایی دیگری است. در این میان تنها یک عنصر واسط هست که این دو سوی معادله را همچون زنجیری به یکدیگر متصل نگاه می دارد و آن وجود سلاح پدری برای نابودی اژدهاست؛ یعنی سمبل نیروی پدر برای از میان بردن اژدها و به تبع آن، برچیدن اعتبار خود پدر. UR - rimag.ir/fa/Article/10455 L1 - rimag.ir/fa/Article/Download/10455 ER -