مرثیه‌سرایی در شعر و ادب «لکی (واكاوي ادبي- روان¬شناختيِ مفهوم سوگ در فرهنگ قوم لك)»
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایرانکلید واژه: مرثیه قوم لک فرهنگ تحليل ادبي روان‌شناختي,
چکیده مقاله :
مرثیه یکی از انواع ادبی غنایی است که در آن، دو عنصرِ عاطفه و احساس، حضوری پررنگ دارد. بر این مبنا، از دیدگاه علم روان شناسی، ريشۀ مرثیه را باید در مسائل رواني و ميل به جاودانگي انسان جست وجو کرد. به اعتقاد نویسندگان، پیشینة این نوع ادبی را باید در فرهنگ و ادب بومی ایران‌زمین، از جمله در تک‌بیت هایی جست وجو کرد که در سراسر مناطق لک نشین زاگرس به نام مور و هوره گلوخوانی می شود. پژوهشگران در این مقاله می کوشند پس از مرحلۀ گردآوری اطلاعات، با استفاده از روش پژوهش توصیفی و اسنادی، به بررسی انواع مرثیه و واكاوي ادبي- روان شناختي مفهوم سوگ در فرهنگ قوم لک بپردازند. نتایج پژوهش نشان می دهد که خلأ شناخت ما از غنی ترین گنجینه‌های معنوی و روان شناختی فرهنگ و ادب بومی، باعث شده است تا در گذار از جامعۀ سنتی و ورود به دنیای مدرن، با پدیدۀ «شکاف بین نسلی» مواجه شویم. از این رو توجه به فرهنگ و ادب بومی و پل زدن میان ارزش های جامعۀ دیروز و امروز، ضرورتی اجتناب ناپذیر است.
Elegy is one of the literary-lyric genres that two elements of emotion and feeling have pivotal role in it. According to this, from psychological view, the root of elegy shall be sought in psychological issues and human’s will of eternity. In authors’ view, the background of this literary genre is rooted in Iran culture and literature like single-couplets that are being throat-read in lak-living areas of Zagros named Mour and Hooreh. Scholars have collected info, used descriptive-documentary method, and reviewed different kinds of elegy and concept of lamentation from Literary-psychological analysis in culture of Lak. Results show that our cognitive gap about spiritual and psychological treasures of our domestic culture and literature caused us to face the phenomenon of “inter-generational gap” in transition of traditional society to a modern society. Thus focusing on domestic culture and literature and making a bridge between old and current societal values is an unavoidable necessity.