جست و جوي هفت وادي عشق عطار در بناي خانه‌هاي خدا
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایرانکلید واژه: تصوف عرفان عشق عطار فتوت مسجد معماری هفت‌وادی,
چکیده مقاله :
تصوف و عرفان از مهم‌ترين جريانان‌هاي فکری و معنوی اثرگذار بر هنر ايران بوده است. در طريق صوفيه جهت رسيدن به کمال مطلوب، مراتب و مقاماتی وجود دارد که هر يک از عرفا با توجه به مقام معنوی و ميزان دريافت خود از طريقت آنها را برشمرده و نامگذاری کرده‌اند. تصوف از طريق آيين فتوت و جوانمردی به هنر‌ها و صنايع راه پيدا کرده و از اين طريق نفوذ خود را در معماری و به خصوص معماری مساجد نمايان ساخت. يکی از جلوه‌های ظهور عرفان در معماری مسجد وجود مراتب عرفان در آن است که با مدد از خصوصيت تأويل‌پذيری معماری می‌توان هفت شهر عشق عطار را (طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحيد، حيرت، فقر) با هفت ساختار مسجد (جلوخان، سردر، هشتی، دالان، صحن، گنبدخانه، محراب) که به نوعی حرکت نمازگزار را تا رسيدن به محراب به نمايش می‌گذارد تطبيق داد.
Mysticism has had a great impact on the Iranian art. In order to reach the most paramount stage in suffism, there are several stages to go through. Each of these stages are defined by different mystics differently. Suffism has even penetrated into industries and art, and this way it was manifested in architecture of mosques. The structure of mosques can be taken as one of the manifestations of mysticism.