طبقه‌بندی مضمونی رباعی‌هاي ابن‌یمین
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
نصرالله امامي
1
(دانشگاه شهید چمران اهواز)
زهرا نصیری شیراز
2
کلید واژه: ابن‌یمین رباعی مضمون طبقه‌بندی ارزش ادبی,
چکیده مقاله :
رباعی از جمله قالب‌های مورد توجه شاعران فارسی زبان بوده و هست و در این میان، ابن‌یمین فریومدی شاعر مشهور و قطعه‌سرای چیره دست قرن هشتم نیز به این قالب، دل بستگی‌های خاصی داشته است. رباعی‌های ابن‌یمین از تنوّع مضمونی خاصی برخوردار است و به‌همین سبب رباعی‌های او را باید از جملۀ رنگین‌ترین رباعی‌هاي فارسی به شمار آورد. این تنوع تا آنجاست که رباعی‌های ابن‌یمین را می‌توان در یک طبقه‌بندی موضوعی، به هشت گونه تقسیم کرد که هر کدام از آنها نشان‌دهندۀ جبنه‌هایی از خلاقیت‌های شعری و جهان‌بینی این شاعر است. از آنجا که قالب رباعی از قرن هفتم اندک‌اندک می‌رفت تا رونق و رواج خود از دست بدهد، تنوع مضمونی و لطافت‌های تعبیری ابن‌یمین موجب توجه دوباره‌ای به این قالب شد. رباعی‌های ابن‌یمین، مجال آن را فراهم کرده تا بسیاری از مضامینی را که شاعر در قطعات خود با تفصیل آورده است، باردیگر به صورت موجزتری در رباعی‌های او نیز بخوانیم.
Quatrain is one of the forms of much interest for Farsi- speaking poets. Ibn Yamin Faryumadi , the famous poet and Qat’ah writer of the eighth century, was especially fascinated by this form. His quatrains enjoy a big variety in content; they can be considered among the colorful quatrains of Farsi language. They can be classified into eight groups; each of them highlights a particular aspect of his worldview and poetic creativity. Since the opening of the seventh century, quatrain form went to lose its prosperity and currency; hence, the variety in content and subtle points of Ibn Yamin’s quatrains drew attentions to this form again. The quatrain form provided opportunity for the themes and contents, already dealt with by the poet in detail in his Qat’ahs, to be expressed briefly in another form.