مقايسه تحليلي دو حکايت آناهيد و شاهزاده کرماني در ادبيات ارمني و فارسي
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
جمشيد مظاهري
1
آرمان ماناسريان
2
کلید واژه: ادبيات ارمني ادبيات فارسي آناهيد شاهزاده کرماني فولکلور,
چکیده مقاله :
ايرانيان و ارامنه ملت‌هايي با ميراث فولکلوريک غني و پرباري هستند که يادگار تاريخ پرفراز و نشيب اين دو ملت است. هدف اين نوشتار، معرفي ويژگي‌هاي محتوايي و ساختاري حکايات «آناهيد» و «شاهزاده کرماني» و بررسي مشابهت‌هاي آنهاست. مقايسه اين دو حکايت نشان مي‌دهد که انگيزه‌هاي مشترک اين دو ملت، عامل اصلي شکل‌گيري و تکامل اين حکايات بوده است. البته گاه ممکن است خاستگاه اين حکايات يکي از دو جامعه ايراني و ارمني باشد و جامعه ديگر آن را به عاريت گرفته باشد. روش تحقیق در این پژوهش، توصيفي‌ـ تحليلي و با اتکا بر متون ادبی مورد نظر بوده است. منبع اصلی اين پژوهش در مقایسه و تحلیل حکایت شاهزاده کرمانی نسخه‌ای است خطی موسوم به «جامع‌الحکایات» که احتمالاً مربوط به اواخر قرن 10 و اوایل قرن 11 هجری و منبع حکایت آناهید، کتاب معروف «حکایت‌های ملی ارمنی» قازارس آقایان شاعر، نویسنده و فولکلور شناس معروف ارمنی است. این پژوهش به بررسی ویژگی‌های فولکلوریک، محتوایی و ساختاری حکایت‌ها مي‌پردازد و اساس کار نظریه فولکلور شناس معروف روسی ولادیمیر پراپ در کتاب «نظریه و تاریخ فولکلور» است.
The Iranian and the Armenian are two nations of rich folkloric heritage, which reminder of the rise and fall of their history. The objective of the present article is to introduce the features of form and content of “Anahid” and “Kermanian Princess”. Their contrast shows that the two nations’ common grounds and motives was the main factor in their development. Clearly, one of these societies might have been the origin of the narratives. The research method is library based. Our main references for analysis of “Kermanian Princess” and “Anahid” were “Jame’-ol-Hekayat”, a manuscript of the late 10th H. and early 11th H., and the famous book of “Armanian National Narratives” by the well-known Armenian folklorist, Qazares Aqayan, respectively. In the present research, we have studied the content, structural, and folkloric features of narratives based on Vladimir Propps theory, cited in his “The Theory and History of Folklore”.